Teelt

Herfstframbozen telen is maatwerk. Dat weten we bij Advanced Berry Breeding als geen ander. Voor een goede oogst komt het aan op het juiste ras, de goede plantafstand en een uitstekend management. En op nog vele andere factoren. We staan onze klanten daarin bij met adviezen. Enkele beschrijven we hier.

We beschrijven slechts een algemeen beeld van de frambozenteelt. Omdat het klimaat en de lokale groeiomstandigheden per bedrijf sterk verschillen, raden we telers aan om zelf proeven en testen te doen om de eigen teelt verder te ontwikkelen en te optimaliseren.

Het juiste teeltsysteem

De frambozenteelt is behoorlijk in ontwikkeling en verschuift steeds meer van zomer- naar herfstrassen. Telers prefereren vaak herfstframbozen, omdat deze al in het eerste jaar vrucht dragen. Een andere tendens is teeltsystemen voor de productie van frambozen buiten het hoofdseizoen. De rassen van Advanced Berry Breeding spelen hierin een belangrijke rol.

Wij maken een tweedeling in teeltsystemen: ‘double cropping’ en ‘primocane teelt’. Double cropping is echter het meest gangbare systeem. Met een keur aan mogelijkheden: buiten-, kas- en tunnelteelt, verschillende planttypes en diverse snoeisystemen. Door het combineren van teeltsystemen ontstaat een lange aanvoerperiode van frambozen.

Welk uitgangsmateriaal u ook neemt, de rassen van Advanced Berry Breeding brengen stevige planten voort. Ze vragen weinig steun en zijn slechts aan enkele horizontale draden vast te zetten. Het gebruik van netten is overbodig en daardoor verloopt de oogst vlotter en zijn de productiekosten lager.

Double cropping van A tot Z

Double cropping begint met verse plugplanten, trayplanten of wortelkluiten. De laatste twee planttypes zijn in rust en moeten nieuwe scheuten uit de wortel gaan vormen.

Deze teeltvorm met verse plugplanten heeft gewoonlijk een plantdichtheid van drie planten per meter. Afhankelijk van ras en teeltsysteem houden we per plant een à twee lage lateralen aan. Deze lateralen en de hoofdscheut worden naar de buitenkanten van de rij geleid zodat het blad maximaal licht gaat vangen.

Double cropping met planten in rust, ofwel planten met alleen een wortelkluit, kan uitgaan van gekoelde plugplanten of trayplanten. Na het planten maakt de plant nieuwe scheuten vanuit de wortel. Daaruit volgt een selectie en worden de mindere scheuten gesnoeid ten behoeve van de meest geschikte plantdichtheid.

Voorbereiding volgende seizoen

Bij doorteelt heeft de teler na de oogst de keuze uit ‘stengels terugknippen’ of ‘mow-down’.

Bij het terugknippen van de stengels knippen we de stengels af tot 2 of 3 bladeren onder de onderste bloemtros. De overgebleven ogen mogen geen bloemknoppen zijn en nieuwe lateralen vormen. Doorgaans behalen we goede resultaten met 12 tot 15 lateralen per stengel, en 40 tot 60 lateralen per strekkende meter. We voorkomen hiermee vermindering van vruchtkwaliteit en een te dicht gewas, wat ten goede komt aan de pluksnelheid.

Bij mow-down wordt de plant tot op de grond afgeknipt. Als reactie hierop produceren planten veel meer scheuten. In een aantal snoeirondes zijn die te reduceren: de sterke scheuten mogen blijven, de zwakkere stengels worden verwijderd. Steeds meer telers planten liever opnieuw, vanwege de hoge kosten voor het snoeien.

Einde van de oogst

De planten overwinteren in een koelcel of eventueel buiten in gebieden met een zachte winter. Na het uitplanten gaan de planten bloeien op nieuwe lateralen. Door planten langer te koelen is de oogst naar een later tijdstip te verschuiven.

Gaan de planten aan het einde van de oogst niet vanzelf in rust door een te hoge temperatuur? Verwijder dan de bladeren. Staan de planten in potten, dan is het mogelijk om ze te koelen bij -1oC. De rassen van Advanced Berry Breeding hebben zeer weinig koude nodig om het volgende seizoen goed uit te lopen.

Naar een jaarronde productie

In sommige periodes, buiten het hoofdseizoen, zijn de prijzen voor frambozen relatief hoog. Om toch fruit in deze periode aan te voeren maken we in Noord-Europa gebruik van gekoelde planten die in de zomer in potten zijn opgekweekt. Telers gebruiken ‘long canes’, wortelblokken of planten die na de primocane-oogst zijn teruggesnoeid.

In Noordwest-Europa worden long canes doorgaans tussen half april en eind mei geplant. Door opeenvolging van dergelijke teelten ontstaat een meer continu aanbod van frambozen. In Zuid-Europa zetten telers long canes vooral in op een vroege productie in het voorjaar.

Maar er zijn meer variabelen mogelijk, zoals de juiste raskeuze. Sommige rassen zijn beter geschikt voor oogst in de winterperiode met vrij weinig licht en een lage temperatuur, zoals onze rassen Shani en Imara® in Spanje. Voor andere rassen werken we in Nederland in de wintermaanden soms met teelt onder LED-licht. En in warmere klimaten worden de plantdata aangepast aan de teelt- en weersomstandigheden. In Zuid-Europa halen telers op deze wijze soms vijf oogsten per twee jaar.

Telen in de kas

In april gaan de plugplanten in potten, in de kas. Circa zes weken later verhuizen de planten naar buiten naar een trayveld en gaan in juli terug de kas in. De oogst begint in augustus en loopt door tot diep in de herfst. Na het terugknippen van de planten lopen in het volgende voorjaar de laterale scheuten uit. Die leveren een nieuwe pluk op tussen half april en midden juni.

De oogst plannen

Door de planten uniform te houden en goede teelt- en snoeitechnieken toe te passen duurt de oogst van frambozen ongeveer zes weken. Dit biedt de mogelijkheid om een oogst goed te plannen in periodes met doorgaans betere prijzen.